Η επιστημονική ομάδα The Sciencing Team παραθέτει κείμενα προς ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και δραστηριοποίηση του κοινού.
Οι χρόνιοι στρεσογόνοι παράγοντες προκαλούν απρόβλεπτες και ανεξέλεγκτες επιπτώσεις στο ανθρώπινο σώμα…ακριβώς όπως και η πανδημία.
Πόσες φορές δεν διαπιστώνουμε ανθρώπους να γερνάνε σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και το πρώτο που σκεφτόμαστε είναι «τι να έπαθε αυτός ο άνθρωπος; Τι του συνέβη;». Άραγε η πανδημία έχει λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο στην ανθρωπότητα; Όντως το άγχος μπορεί να γεράσει κάποιον πρόωρα; Οι ειδικοί απαντούν καταφατικά…και μάλιστα η πανδημία μας γερνάει τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά εξαιτίας του έντονου άγχους που βιώνουμε.
Η Δρ. Darlene Kertes εξηγεί ότι οι ορμόνες που σχετίζονται με το άγχος και το στρες, όπως η κορτιζόλη, είναι υπεύθυνες για πολλές βασικές για τη ζωή λειτουργίες. Αυτές οι λειτουργίες περιλαμβάνουν τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης, της ανοσοποιητικής λειτουργίας, των φλεγμονών, του μεταβολισμού και διάφορα άλλα. «Όταν όμως αντιμετωπίζουμε έντονο κοινωνικό άγχος, αυτές οι λειτουργίες αποποιούνται του ελεγκτικού τους ρόλου» αναφέρει η Darlene.
Όταν η διάρκεια του άγχους αυτού είναι μικρή και σποραδική, η αλλαγή που παρουσιάζει η κορτιζόλη στο ελεγκτικό της ρόλο δεν επιφέρει προβλήματα στον οργανισμό. Το ανθρώπινο σώμα αντέχει και αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τέτοιου είδους αλλαγές. Όμως όταν τα επίπεδα άγχους σε ένα άτομο παραμένουν υψηλά για εβδομάδες, μήνες ή ακόμα και χρόνια επέρχονται επιπτώσεις τόσο στην τυπική απόκριση, συντήρηση και επούλωση όσο και στην προσαρμοστικότητα του οργανισμού που συμβαίνει όσο κάποιος μεγαλώνει και γερνάει.
Μία μελέτη του 2004 εξετάζει ενδελεχώς το γενετικό υλικό των τελομερών. Τα τελομερή εντοπίζονται στις άκρες των χρωμοσωμάτων και θεωρούνται υπεύθυνα για την προστασία του DNA από πιθανές ζημιές, λειτουργώντας σαν μικροσκοπικοί φράχτες. Τα τελομερή αρχίζουν και φθείρονται με το πέρας των χρόνων, όσο μεγαλώνει κάποιος. Αυτή η φθορά σχετίζεται και με το είδος της ζημιάς και της δυσλειτουργίας που παθαίνει το DNA και τελικά οδηγεί στον καρκίνο και σε άλλες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία.
Σε αυτή τη μελέτη λοιπόν, οι ερευνητές βρήκαν ότι το χρόνιο ψυχολογικό άγχος σχετίζεται με τη μείωση τόσο του μεγέθους όσο και της δραστηριότητας των τελομερών. Οι συγγραφείς της εργασίας καταλήγουν λέγοντας ότι «το άγχος μπορεί να προκαλέσει πρόωρο γήρας», πιθανότατα ως αποτέλεσμα οξειδωτικής βλάβης που προκαλείται από γερασμένα νευρικά και ενδοκρινικά συστήματα του οργανισμού. Οι επιπτώσεις του χρόνιου άγχους στα τελομερή πιθανότατα είναι μόνο ένας από τους πολλαπλούς τρόπους που το άγχος διαταράσσει τη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού.
Ο καθηγητής Adam Friedman επισημαίνει ότι το ψυχολογικό άγχος διεγείρει το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το σύστημα ρενίνης-αγγειοτασίνης και τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων. Ο καθηγητής επαναλαμβάνει ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα όταν όλα αυτά συμβαίνουν σε μικρές δόσεις. Αλλά όταν η διέγερση επιμένει μπορεί να προκαλέσει χρόνια ανοσολογική δυσλειτουργία, αυξημένη παραγωγή βλαβερών ειδών οξυγόνου και ζημιά στο DNA. Όλα τα προαναφερθέντα μπορούν να προκαλέσουν δερματικές ανωμαλίες, γκριζάρισμα των μαλλιών και διάφορα άλλα συμπτώματα αισθητικής αλλά και βιομοριακής σημασίας πρόωρου γήρατος.
Μία άλλη έρευνα του 2018 διερεύνησε τις επιπτώσεις του άγχους στην ανοσία των εγκεφαλικών κυττάρων, καταλήγοντας ότι μπορούν να προκαλέσουν πτώση της ενέργειας, μείωση του ενδιαφέροντος για κοινωνικές συναναστροφές και αυξημένη ευαισθησία στον πόνο. Όσο μεγαλώνουμε, τα ανοσοποιητικά κύτταρα του εγκεφάλου έχουν την τάση για υπερδιέγερση, η οποία ελέγχεται δυσκολότερα. Το ίδιο συμβαίνει και με το χρόνιο άγχος, οπότε και τα ανοσοποιητικά εγκεφαλικά κύτταρα παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα.
Γνωρίζουμε ότι οι στρεσογόνες εμπειρίες μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Από την άλλη βέβαια, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που όχι μόνο επιβιώνουν από τέτοιες εμπειρίες αλλά καταφέρνουν και γίνονται πιο ανθεκτικοί οργανισμοί.
Πάντως μέχρι στιγμής, η έρευνα σε κάποιους από τους γηραιότερους ανθρώπους στον κόσμο έχει δείξει ότι αν και πέρασαν πολέμους, πείνα, φτώχεια και άλλες αναμφίβολα δύσκολες και στρεσογόνες καταστάσεις, δεν παρουσίασαν μόνιμες βλάβες.
Οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να βρει μόνος του τον τρόπο να αντιμετωπίσει το στρες. Δεν υπάρχει μαγική λύση ή πανάκεια. Κάθε οργανισμός αντιδρά και αντιμετωπίζει τελείως διαφορετικά το άγχος. Προσπαθήστε να κάνετε τη ζωή περισσότερο προβλέψιμη. Η καθιέρωση κάποιων επαναλαμβανόμενων διαδικασιών (ρουτίνας) αποτελεί ένα έξυπνο τρόπο να αντιμετωπίσετε το άγχος και το στρες όταν προκύπτει. Αν αυτή η ρουτίνα είναι και μία υγιής διαδικασία, τόσο το καλύτερο! Παραδείγματα θα μπορούσαν να είναι: σωματική άσκηση μία συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα, διαλογισμός, τηλέφωνο σε ένα φίλο κ.λ.π.
Για την Πηγή: https://elemental.medium.com/youre-right-the-pandemic-is-aging-you-d67068558f42